Krztusiec – przyczyny, objawy i leczenie
Krztusiec, znany również jako koklusz, jest ostrą chorobą zakaźną, która charakteryzuje się intensywnymi napadami kaszlu. Chociaż najczęściej dotyka dzieci, może on również wystąpić u dorosłych, szczególnie u tych, którzy nie zostali zaszczepieni lub u których odporność na wcześniejsze szczepienie już osłabła. Przeanalizujmy, czym dokładnie jest krztusiec, jakie są jego objawy, metody leczenia oraz sposoby zapobiegania tej chorobie.
Czym jest krztusiec?
Krztusiec jest wywoływany przez bakterię o nazwie Bordetella pertussis. Bakterie te przenoszą się drogą kropelkową, co oznacza, że mogą być rozprzestrzeniane przez zakażone osoby poprzez kaszel lub kichanie. Krztusiec jest szczególnie zaraźliwy w pierwszych tygodniach po wystąpieniu pierwszych objawów.
Objawy krztuśca
Krztusiec zaczyna się zwykle jak zwykła infekcja dróg oddechowych z objawami takimi jak katar, łagodny kaszel, a czasami gorączka. Po kilku dniach, gdy choroba postępuje, pojawiają się charakterystyczne, intensywne napady kaszlu. Objawy te obejmują:
- Długotrwałe serie kaszlu, podczas których trudno złapać oddech,
- Wysokie, „świstowe” wdechy po serii kaszlu, znane jako „krztusiec”,
- Wymioty po intensywnym kaszlu,
- Wyczerpanie po napadach kaszlu.
Diagnoza i leczenie krztuśca
Diagnoza krztuśca jest zazwyczaj stawiana na podstawie objawów oraz potwierdzana przez testy laboratoryjne, które identyfikują bakterię Bordetella pertussis. Leczenie zwykle obejmuje antybiotyki, które są najskuteczniejsze, gdy zostaną podane na wczesnym etapie choroby. Antybiotyki mogą pomóc skrócić czas zakaźności i łagodzić objawy.
Zapobieganie krztuścowi
Szczepienia są najskuteczniejszą metodą zapobiegania krztuścowi. Szczepionka przeciwko krztuścowi jest zwykle podawana w połączeniu z ochroną przed tężcem i błonicą (szczepionka DTP). Zaleca się rutynowe szczepienia dzieci, a także przypominające dawki dla dorosłych, zwłaszcza tych, którzy mają kontakt z niemowlętami, u których krztusiec może być szczególnie groźny.
Dlaczego ważne jest szczepienie?
Mimo dostępności szczepionek, krztusiec pozostaje jedną z najczęściej występujących chorób zakaźnych u dzieci na świecie. Szczepienia pomagają zbudować odporność zbiorową, chroniąc osoby, które nie mogą być szczepione ze względów medycznych, oraz te, u których szczepienie nie wytworzyło wystarczającej ochrony.
Krztusiec to poważna choroba, ale dzięki odpowiedniej profilaktyce i szybkiej interwencji leczniczej można skutecznie ograniczyć jej skutki. Świadomość na temat objawów, leczenia i przede wszystkim zapobiegania jest kluczowa dla ochrony zarówno dzieci, jak i dorosłych przed tym groźnym schorzeniem.
O szczepionce
Szczepionka przeciw krztuścowi zawsze jest podawana w jednym wstrzyknięciu jako szczepionka przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTP). Szczepionka DTP zawiera pełnokomórkowy składnik krztuśca (tzw. DTwP) lub bezkomórkowy składnik krztuśca (tzw. DTaP). Szczepionka przeciw krztuścowi należy do szczepień obowiązkowych dla dzieci i nastolatków. Ponieważ z upływem czasu obserwujemy obniżenie odpowiedzi odpornościowej, schemat szczepienia obejmuje podawanie kolejnych dawek szczepionki DTP lub DTaP dzieciom w 2, 3-4, 5, 16 -18 miesiącu życia oraz szczepionki DTaP w 6 roku życia. Szczepionka dTap (z obniżoną zawartością antygenów krztuśca) podawana jest jako obowiązkowa nastolatkom w 14 roku życia. W celu utrzymania odporności przeciw krztuścowi zalecane jest również szczepienie przypominające w 19 roku życia oraz dla osób dorosłych co 10 lat.
Czas ochrony po zaszczepieniu dzieci szczepionką pełnokomórkową wynosi ok. 10-12 lat, a szczepionką bezkomórkową ok. 5 lat.
Jeżeli interesuje Cię szczepionka przeciw ksztuścowi skontaktuj się z Poradnią GlobalMedic w Kutnie. Zapoznaj się też z naszym punktem szczepień.